donderdag 26 december 2013

De zee in december van dit jaar; op 5 december de Sinterklaasstorm. Storm en springtij. De golven slaan op de kust. De dijkwachtposten controleren de hele nacht de dijken.
Op 6 december meldt een vriendin: "Het strand in Wijk aan Zee is helemaal verdwenen. De pier totaal onder het wateroppervlak."  Het NRC kopt: "Hoogste waterstand sinds ramp 1953".

Later in de week was ik op het strand in Bakkum. Stuk van de duinen weggeslagen door de storm. En meteen vielen massa's  zilvermeeuwen op, ik heb zelden zoveel meeuwen bijeen op een Nederlands strand gezien. Grote hoeveelheden zeesterren met een voor Nederlandse stranden behoorlijk formaat (diameter 10 cm ), heel veel relatief grote krabben, en een massastranding scheermesjes.
Ook dit is een gevolg van de grote storm.

 

De zee was rustig, die middag in Bakkum, het licht prachtig. Het was 'gremietig' koud.

Kleuren opgenomen, weerspiegeling bestudeerd. Inmiddels ben ik op het atelier aan een schilderij begonnen, waarvoor ik ideeën kreeg bij dit bezoek aan de zee. Maar het is nog veel te vroeg om daar iets van te laten zien op dit blog.

dinsdag 17 december 2013

Herinnering aan een avond aan de noordwestkust van Schotland. Nevel, kou, stilte. In het water zwom een gevlekte zeehond.

Op het atelier schilder ik mijn verbeelding van deze avond, weerspiegelingen, kleuren, zee.
 
 

 

donderdag 12 december 2013



Ars, kunstenaarsvereniging te Leiden, organiseerde 'K&K', een project waarbij  kunstenaars op elkaars werk reageren. Veel verschillende deelnemers en een verrassend resultaat. Door middel van loting werden duo's gevormd. Zo  kwamen door het toeval Hein Kuipers en ondergetekende bijeen.

Joke: "Ik bezocht Hein in zijn atelier, een week later bracht Hein een tegenbezoek."



Hein: "De zee schilderijen van Joke hebben een sterke verwantschap met mijn zee schilderijen. Dat wil zeggen, haar interpretatie is anders."
" ..... heb ik gekozen voor datgene wat mij altijd overvalt als ik aan een zee sta. Ik krijg meteen de kriebels dat ik óp de zee wil. Waar is een boot? "

Joke: " Ik koos een bepaald schilderij van Hein als uitgangspunt. Op dat schilderij was een boom vorm zeer prominent aanwezig."
 
 
De expositie kunstenaar&kunstenaar is te zien t/m 29 december 2013,
adres: Ars, Pieterskerkgracht 9a, Leiden, vrijdag, zaterdag, zondag van 13.00 - 17.00 uur.

vrijdag 6 december 2013

Veel inspiratie opgedaan in Schotland, op het atelier werk ik aan een nieuwe serie schilderijen van de zee.

 
Avond, west schotland.; de ferry van Isle of Lewis komt terug in de haven van Ullapool. Enige minuten nadat de boot langs gevaren is, schrik ik op van grote golfslagen.
 

www.jokeelzinga.nl

donderdag 30 mei 2013

tentoonstelling SPOREN in galerie het oude raadhuis van warmond, 29 mei t/m 30 juni 2013. werk van hetty arens, joke elzinga, tineke jacobs, jantine koppert en aart korsuize.
zie: www.hetouderaadhuisvanwarmond.nl

ik schilder al geruime tijd de zee; voor kunstenaars is experiment en onderzoek van wezenlijk belang. in mijn geval waterpartijen verbeeld met acrylverf en textielcollage. een spel van kleur en structuur waaruit - dat weet ik zeker, want ik werk al aan het vervolg - nieuwe zeeschilderijen zullen ontstaan. meestal hou ik de experimenten op het atelier; in warmond toon ik enkele, in combinatie met kleine zeeschilderijtjes.



donderdag 16 mei 2013

femmy otten in het gemeentemuseum schiedam. ik bezocht het museum vandaag. 

schilderen is een wonderlijk vak; doe je niet elke dag van negen tot vijf, soms schilder je meer, soms minder, ontwikkeling van ideeën gaat bij vlagen, en natuurlijk zijn er altijd andere activiteiten naast het schilderen, zoals bijvoorbeeld lesgeven. 
ik bezoek de zee om inspiratie op te doen. of een museum. en altijd is daar weer de zee.

vandaag op een onverwacht moment oog in oog met een prachtige zee gestaan: de zeelepel van femmy otten in bovengenoemd museum. 




bovenste foto is een detail;  tweede foto het geheel, info: zie hieronder. 




maandag 13 mei 2013

met de draagvleugelboot naar ijmuiden vanuit amsterdam, over het noordzeekanaal; prachtig zicht op beide kanten van het kanaal en op fascinerende haven- en industriewerkzaamheden. 

een uitstekende verbinding en onbegrijpelijk dat men deze - voor de bewoners van velsen en ijmuiden essentiële verbinding - uit de vaart wil halen. 
(men kan overigens via internet een petitie tekenen: de-draagvleugelboot-moet-blijven) 

uitstappen bij de velserpont. je ervaart de zee hoewel je nog niet direct aan zee staat. 
je moet de sluizen nog passeren als je naar zee gaat. of - iets anders maar wel een aanrader voor wie industriële complexen kan waarderen!!- je kunt óver de sluizen van ijmuiden naar velsen-noord (in velsen-noord ineens oog-in-oog met het gebouw van mijn oude lagere school). 

daarna terug naar zee.


iemand stuurde mij op een klein stukje uit het gedicht mei, van herman gorter:

"Op woll'ge golven, die zich lieten wasschen
En zalven met zijn licht, uit open plassen
Stonden golven als witte rammen op,
Met trossen schuim en horens op den kop."


maandag 6 mei 2013



ultieme plek voor een zeeschilder: marinella, zuid-sicilië (direct naast selinunte, dit voor liefhebbers van de oudheid). 
verbazingwekkende verschillen in de intensie van de golven links en rechts van de pier, helder zeewater, vergezichten richting tunis. 






vrijdag 26 april 2013


open huis bij Ars in Leiden (Pieterskerkgracht 9a), waar ik les geef, o.a. landschapsschilderen. het schilderen van zeeën is in die lessen een belangrijk onderwerp. 
open huis (presentatie en inschrijfmogelijkheid): 27 en 28 april, 12.00 - 17.00 uur.



ook presentatie van de andere groepen natuurlijk; het hele Ars-gebouw hangt dit weekend vol met werk dat hier wordt gemaakt. het werk van 'mijn drie lesgroepen' hangt op zolder, naast elkaar. ik vind dat er in alle drie de groepen prachtige resultaten zijn behaald!


woensdag 24 april 2013

 "casueel"

ik had een hele lieve oma. zij vond bepaalde dingen "casueel". wij, kinderen knikten als oma dat woord gebruikte. iets was casueel, dat begrepen wij; bijvoorbeeld de overbuurvrouw van mijn oma, die geen man had, geen weduwe was en wel twee kleine kinderen. dát was casueel. of - ander voorbeeld - wanneer haar pannenkoeken (doorgaans kon zij die heel lekker en in grote hoeveelheid bakken), zwart aangebakken waren.
ongetwijfeld had mijn oma, als ze ze had kunnen zien, enige waardering gehad voor mijn meest realistisch geschilderde schilderij van de zee. woonachtig aan de rand van de duinen liep ze regelmatig naar zee, om dan, schoenen in de handen, kousen aan, zittend op het mulle strand, naar de zee te kijken. zij wist hoe de zee eruit zag of kon zien.

www.jokeelzinga.nl
wat zou ze van mijn paarse zee zeggen? het woord komt al in mij op tijdens het schoonmaken van de kwasten. Casueel!

maandag 15 april 2013



landschappen schilderen, in de breedste zin van het woord: lessen bij Ars in Leiden. op dit moment geef ik les over het onderwerp 'de zee' aan een tiental enthousiaste mensen.
na de les kijken we altijd met elkaar naar de gemaakte werkstukken.


vrijdag 12 april 2013

april 2013: na die lange koude maartmaand kwam de somberheid van deze april. ik ga niet klagen, want dat doet bijna iedereen, maar ineens kwam er boven de zee, die op het atelier in de maak is, een prettige wolk. wonderlijk realistisch voor mijn doen! 
maar: zó zie ik het heel graag!



(detail schilderij/acryl/80x100)


dinsdag 9 april 2013


"Schilders laten je zien wat er altijd al is geweest, maar wat je nooit zo hebt waargenomen. Hun zienersblik beïnvloedt de jouwe. De vraag is altijd weer wat die blik van de schilder heeft bepaald of gescherpt."


(jan brokken, "Baltische zielen")



in hoeverre is de blik van iederéén die de zee bezoekt niet individueel, persoonlijk? 
wat is een ziener?
wat ziet u als u naar de Waddenzee kijkt?
en wat zie jij?
wat zien jullie?





details van schilderij
zie: www.jokeelzinga.nl




vrijdag 29 maart 2013

optreden van zomerzang tijdens de afsluiting van de expositie golflengten van ludy feyen en joke elzinga, sidac studio, leiden, maart 2013.


willem overtoom (www.image-in-image.com) maakte een filmpje van het optreden van zomerzang






woensdag 27 maart 2013


veel bezoek op het atelier: 

bezoek van een collega, gesprek over kleur en licht en schoonheidsbeleving.
en bezoek van iemand die iets kocht en mij later smst: "Je schilderij hangt prachtig! Ik geniet ervan."
bezoek van iemand met een gemeenschappelijke belangstelling voor de noordelijke landschappen en de zee, "Het was overweldigend, ik heb altijd heimwee." 
en van iemand die les op het atelier krijgt: "Fijn dat je me dat mengen van de  kleuren goed laat zien".

fijn, stimulerend, maar wel weer lastig om het hoofd weer leeg genoeg te krijgen om verder te gaan met dat nieuwe schilderij en het hoofddoel van de aanwezigheid op het atelier: kleuren mengen, weerspiegeling van water  en de suggestie daarvan weer te geven, met verf.



(detail schilderij)
www.jokeelzinga.nl

vrijdag 22 maart 2013

POOL tot POOL, lezingendag in Museum Volkenkunde Leiden, 16 maart. Zie: www.pooltotpool.nl

Een dag zitten luisteren naar boeiende inleidingen, zitten wegdromen, mij verbaasd, verontrust geweest, en vooral veel gestaard naar de prachtige beelden van het Arctisch landschap.

Bijgaand een foto die ik zelf maakte, niet zo lang geleden, in Noord Noorwegen (Vesterälen). 
Herinnering aan deze reis gaf mij ideeën voor verschillende schilderijen. Ik kan overigens alleen maar persoonlijke ervaringen schilderen, zeeën waar ik zelf was. Het zal duidelijk zijn dat ik graag een keer verder naar het noorden wil reizen.




www.jokeelzinga.nl

zondag 17 maart 2013

klein beeldverslag  tentoonstelling "golflengten", sidac studio, Leiden,   maart 2013


expositie met werk van ludy feyen en joke elzinga










fotografie: ludy feyen en joke elzinga


zie ook: 



vrijdag 8 maart 2013

Ik keek naar de zee.




Als klein meisje was ik bijna elke zonnige dag aan het strand. 
Mijn moeder was een zonaanbidster en ingesmeerd met olijfolie trachtte ze bruiner dan bruin te worden. Mijn vader deed mij soms het aanbod een zandkasteel te bouwen. 
Ik begreep later pas wát een aanbod dát was, want mijn vader was een van die mannen die met sokken in zijn sandalen op het strand zat; hij had een ontzettende hekel aan zand, zeker aan zand dat mogelijk in zijn sokken, tussen zijn tenen, en onder zijn blote voeten zou kunnen komen.

Ik keek naar de zee; en naar de mensen die door de branding renden, meisjes die in de golven werden gejonast, jongens die op het harde zand voetbalden en regelmatig de bal het water in schoten.
De keren dat ik de branding door, de zee inging, zijn op de vingers van één hand te tellen. Ik zwom nooit, ik keek.

Als puber hing ik op de zaterdagen rond in een strandtent in Wijk aan Zee. Met andere pubers. In tegenstelling tot bijna alle anderen leverde dit mij geen vrijer op; ik keek alleen naar de zee.


donderdag 21 februari 2013



grote leegte, onbeheersbaar, transparant, veelkleurig, en dan - ineens - is er een golf, blijkt er een ritme van golven te zijn.





www.jokeelzinga.nl                                               detail van schilderij "Golf", acryl/doek, 2013

zaterdag 9 februari 2013


"Verstilde schoonheid van het Noorden,
grijsgroen water, een oranje wolkengloed,
zwarte silhouetten van een glooiende overkant
en kleine eilanden in de baai."

   (J.E., 2011, n.a.v. Breidafjördur, Iceland)



     
  Schilderij (detail) n.a.v. Flókalundur, Iceland

                   www.jokeelzinga.nl




woensdag 6 februari 2013


Eb en vloed.
 
 Le Mont-Saint-Michel in de verte. Een enorme getijdeverschil, hier gezien vanaf het kust pad bij Carolles in Normandië in de winter. De vloed is hier heel krachtig, het verschil tussen laagwater en hoogwater is een meter of 10, bij springvloed kan het oplopen tot 17 meter. Prachtig en intrigerend. Inspirerend voor mijn verbeelding.
 
Maar opgegroeid aan de Hollandse kust, vrees ik extreem hoog water.










zaterdag 26 januari 2013

De zee schilderijen van Jan Cremer gezien in Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam. Cremer schildert al jaren uitsluitend de zee, net als ikzelf. 

Daarmee houdt iedere vergelijking op; de zee is bij Cremer woest, ruig, hoge golven, de verf is dik, zeer dik voornamelijk met paletmes aangebracht, gekneed. In de catalogus lees ik dat, in de ogen van de algemeen directeur van het museum,  Dr. Willem Bijleveld, Cremer de zee 'heeft bedwongen'.

Ik bezie de zee vol respect, de dreiging van de zee, de onvoorspelbaarheid, ongrijpbaar voor de mens. Ik strijk de verf glad, laag over laag, kleur over kleur, golven alle richtingen uit, diepte, geheimen - mogelijk gruwelen - te verwachten onder het wateroppervlak.
Natuurlijk is de zee in mijn schilderijen ook prachtig, aantrekkelijk, rustgevend, enzovoort, maar ik blijf - vergelijk Cremer - het moeilijk vinden de zee te 'tutoyeren' en van 'bedwingen' zal in mijn geval geen sprake zijn. 






Foto van mijn eigen werk. Schilderijen van Jan Cremer zijn te zien in 'Het Scheepvaartmuseum' in Amsterdam tot 7 april 2013.

zie:      www.scheepvaartmuseum.nl/hetmuseum/nieuws%7C164
           www.jokeelzinga.nl

maandag 21 januari 2013



Vierkante zeegezichten zijn 'anders' dan wanneer op een rechthoekige ondergrond geschilderd. Voor de maker, wellicht ook voor de kijker. 
Ik maakte een serie kleine vierkante werken (of eigenlijk is die serie nog lang niet af), met verschillende zeeën en uiteenlopend licht in mijn achterhoofd; de Waddenzee, de Noordzee vlakbij de Shetland eilanden en bij Zeeland, de Ierse zee, de Middellandse Zee. 
Formaat van de schilderijen is max. 30 x 30. Ik fotografeerde ze op de vloer van het atelier:


www.jokeelzinga.nl


maandag 14 januari 2013

Atelierbezoek! En de horizon!


Zeven collega's, oud-klasgenoten, staren naar mijn zeeën, mijn horizonnen en wolkenluchten. Sinds wij de Rietveldacademie verlieten hebben we ons heel verschillend ontwikkeld, maar we kunnen nog steeds zo lekker praten over  kleuren, over verf opbreng, over grijs dat warm is en over 'koudgrijs', over de leegte in mijn schilderijen, en ... wat is eigenlijk een horizon?



Een rechte horizon, een strakke horizon, een schuine? Een duidelijke gele of witte streep of een atmosferische, vage, geleidelijke horizontale suggestie van een lijn?
 En wat is wat? En hoever kun je eigenlijk kijken?
Is de horizon een vaste lijn tussen de beweeglijkheid daaronder en daarboven? Hoezo 'vaste lijn'? 


zondag 6 januari 2013

In het museum in Middelburg: de tapijten.
In zes grote tapijten, gemaakt tussen 1593 en 1604, wordt de strijd van de Watergeuzen tegen de Spanjaarden in Zeeland getoond. De tapijten werden gemaakt naar ontwerp van de zeeschilder Hendrik Vroom. 
Ik ben geboeid door, onder andere, de golven in het weef werk.





Details van "Slag bij Lillo" en "Beleg bij Zierikzee"